Staatssecretaris Keijzer van Economische Zaken heeft maatregelen aangekondigd om telefoon spoofing en smishing tegen te gaan. Bij telefoon spoofing en smishing (sms-phishing) geven oplichters vaak een ander nummer door dan waarvandaan wordt gebeld of het bericht van afkomstig is. Slachtoffers kunnen daardoor denken dat het om een gesprek of bericht van de bank gaat.

Nummer van de bank

"De achtergrond van de toename van spoofing vormt de voortschrijdende techniek zoals VoIP (Voice over IP) waardoor de mogelijkheden zijn toegenomen om telefoonnummers en andersoortige informatie als afzender op te nemen bij telefonische oproepen en sms-berichten", merkt Keijzer op in een brief aan de Tweede Kamer. De afgelopen maanden zijn zeker honderden mensen voor miljoenen euro's opgelicht omdat ze, mede vanwege het getoonde nummer in de display van hun telefoon, dachten dat ze met hun bank te maken hadden.

Keijzer heeft de telecomsector eind vorig jaar benaderd over de aanpak van smishing en in juni van dit jaar een plan van aanpak ontvangen. Zo wordt er gewerkt aan een gezamenlijk proces voor het melden van incidenten bij opsporingsdiensten, de inrichting van een meld loket voor gebruikers en het sneller blokkeren van malafide gebruikersaccounts bij financiële instellingen.

Ook wordt onderzocht of en hoe verdachte patronen in sms-verkeer sneller kunnen worden gedetecteerd. Verder vindt er onderzoek plaats naar de invoering van een centraal register voor afzender verificatie bij sms-berichten met een alfanumerieke afzender informatie. Oplichters zouden dan niet meer het telefoonnummer van de bank als afzender van sms-berichten kunnen opgeven.

De ACM kijkt nu naar het juridische kader en de inzet van de maatregel. Het is op dit moment nog onduidelijk wanneer het centraal register van start kan gaan. Naast het toepassen van afzender verificatie voor sms-berichten met alfanumerieke afzender informatie is het volgens de staatssecretaris belangrijk dat aanbieders van zakelijke sms-diensten (nieuwe) gebruikers screenen.

Spoofing

Naast smishing richt Keijzer zich ook op telefoon spoofing. Halverwege dit jaar hebben telecomaanbieders, banken en politie een taskforce opgericht die zich specifiek bezighoudt met de bestrijding van telefoon spoofing. Deze taskforce test op het moment een maatregel die voorkomt dat oplichters bepaalde telefoonnummers voor telefoon spoofing kunnen gebruiken.

"Op basis van onderzoek en de genoemde test kan vooralsnog worden afgeleid dat een zeer groot deel van spoofing van telefoonnummers plaatsvindt met telefonie verkeer dat ontspringt in netwerken buiten Nederland", merkt Keijzer op.

Afsluitend laat Keijzer in haar brief weten dat het wenselijk is om het wettelijk kader voor het gebruik van nummers aan te scherpen, waaronder een nadere uitwerking van het verbod op spoofing. "De soms lange keten van dienst aanbieders die zijn betrokken bij het routeren van telefonische oproepen en de invloed van de mogelijke manipulatie van afzender informatie in telecomverkeer dat vanuit of via het buitenland Nederland binnenkomt, bemoeilijkt de uitvoering van het spoofing verbod."

Wettelijke kader niet mee geëvolueerd

De staatssecretaris stelt dat het huidige wettelijke kader voor nummer doorgifte de innovatie op dit gebied van de afgelopen jaren niet heeft bijgehouden, waaronder het gebruik van alfanumerieke karakters in de afzender informatie. Keijzer wil dan ook de regels voor nummer doorgifte aanpassen en daarbij ook het gebruik van alfanumerieke informatie betrekken door hier voorwaarden aan te verbinden. Hiervoor moet de Telecommunicatiewet op een aantal onderdelen worden aangepast. Het wetsvoorstel dat dit mogelijk moet maken hoopt Keijzer in de zomer van volgend jaar aan te kunnen bieden.