Het Europees Kampioenschap voetbal (EK) is een van de meest opwindende sportevenementen van het jaar, waarbij duizenden Nederlandse voetbalfans de prestaties van Oranje op de voet volgen. Ook elders in Europa is het EK niet van de televisie- en computerschermen weg te denken. Maar het zijn niet alleen de voetbalfans die met grote aandacht het toernooi volgen: ook cybercriminelen staan klaar om van de situatie te profiteren. Online criminelen maken altijd gebruik van actuele gebeurtenissen om slachtoffers te misleiden, en de opwinding rondom sportevenementen zorgt ervoor dat mensen impulsiever reageren. Dit biedt cybercriminelen volop kansen. Om te voorkomen dat je een cyberslachtoffer wordt, is het belangrijk om alert te blijven en goed na te denken voordat je op een verleidelijk aanbod ingaat.
Pas op voor phishing en dubieuze streams
Eén van de meest voorkomende tactieken die cybercriminelen gebruiken, is phishing. Dit zijn frauduleuze e-mails die links bevatten naar onder meer tickets, gratis tickets, merchandise, wedstrijden, online streams, weddenschappen en enquêtes. Deze phishingmails leiden vaak naar websites die legitieme platforms nabootsen. Ze verleiden sportfans om persoonlijke informatie te verstrekken of betalingen te doen voor onbestaande producten. Het is essentieel om ook kinderen en tieners bewust te maken van deze risico’s, omdat dergelijke links ook via Instagram of andere sociale mediakanalen worden verspreid. Het herkennen van deze phishingmails kan lastig zijn, maar enkele waarschuwingssignalen zijn onder andere ongevraagde berichten die urgentie uitstralen, aanbiedingen die te mooi lijken om waar te zijn, en onbekende afzenders die om persoonlijke informatie vragen.
Naast phishing zijn er ook dubieuze websites of apps voor online streams die je moet vermijden. Hoewel deze sites de mogelijkheid bieden om wedstrijden te bekijken, kunnen ze ook malware op je computer installeren. Malware is kwaadaardige software die je computer kan beschadigen of persoonlijke informatie kan stelen. Tijdens het laatste WK in Qatar ontdekte een securityexpert liefst 40 frauduleuze streamingsites. Deze websites lijken vaak legaal en professioneel, maar ze kunnen schadelijke software bevatten die je systeem infecteert zodra je de site bezoekt of een bestand downloadt. Het is daarom verstandig om alleen officiële en vertrouwde bronnen te gebruiken voor het streamen van wedstrijden.
Gevaren van openbare Wi-Fi en QR-codes
Openbare Wi-Fi-netwerken zijn een ander groot risico tijdens het EK. Rondom stadions en op openbare plekken waar veel fans samenkomen, zijn deze netwerken vaak onvoldoende beveiligd of zelfs opzettelijk kwaadaardig. Met meer fans die content delen en live streamen, is de verleiding om openbare Wi-Fi te gebruiken groter dan ooit. Via onbeveiligde verbindingen kunnen cybercriminelen berichten afluisteren of het invoeren van accountgegevens en wachtwoorden onderscheppen op websites. Om dit risico te verminderen, is het belangrijk om geen gevoelige informatie te delen via openbare Wi-Fi en indien mogelijk, een VPN (Virtual Private Network) te gebruiken om je verbinding te beveiligen.
Het scannen van QR-codes is ook een populaire methode geworden voor cybercriminelen om malware te verspreiden. Deze codes kunnen je naar geïnfecteerde sites leiden en zijn potentiële ingangen voor malware. De combinatie van QR en phishing, ook wel ‘quishing’ genoemd, is een actuele aanvalstrend. Het is belangrijk om QR-codes van dubieuze bronnen, zoals die op flyers of posters, te vermijden. Scan alleen QR-codes van vertrouwde en bekende bronnen om te voorkomen dat je slachtoffer wordt van quishing.
Bescherm je mobiele apparaten en wees alert
Een andere belangrijke voorzorgsmaatregel is het uitschakelen van Wi-Fi, Bluetooth en NFC op je mobiele apparaten in drukke omgevingen. Op weg naar het stadion of bij openbare kijkplekken is het verstandig om je Wi-Fi-functie, Bluetooth en NFC (voor Apple of Google Pay) uit te schakelen. Gebruik alleen de officiële Wi-Fi in het stadion om het risico op ongeautoriseerde toegang te verkleinen. Verlies nooit je mobiele telefoon uit het oog en geef deze niet aan vreemden voor een foto. Malware kan in enkele seconden worden geïnstalleerd en betalingsinformatie kan net zo snel worden gestolen. Deze eenvoudige stappen kunnen helpen om je mobiele apparaten veilig te houden in drukke en risicovolle omgevingen.
Tijdens grote sportevenementen zoals het EK, zien we steevast een toename in cybercriminaliteit. Cybercriminelen spelen in op de emoties en impulsiviteit van fans om hen in de val te lokken. Ze maken gebruik van actuele gebeurtenissen om overtuigende phishingmails te sturen, frauduleuze websites op te zetten en kwaadaardige QR-codes te verspreiden. Het is daarom cruciaal dat iedereen zich bewust is van deze risico's en preventieve maatregelen neemt om zichzelf te beschermen tegen deze digitale bedreigingen. Bewustwording binnen de samenleving is van essentieel belang. Door mensen te informeren over de gevaren en hen te leren hoe ze verdachte activiteiten kunnen herkennen, kunnen we gezamenlijk een sterke verdediging opbouwen tegen cybercriminaliteit.
Samenwerken voor een veilig EK
In conclusie, het EK voetbal 2024 biedt niet alleen kansen voor sportieve vreugde, maar ook voor cybercriminelen die misbruik willen maken van de opwinding en emoties rondom het evenement. Door alert te blijven, phishingmails te herkennen, alleen vertrouwde websites te gebruiken, openbare Wi-Fi te vermijden, voorzichtig te zijn met QR-codes en mobiele apparaten goed te beveiligen, kunnen voetbalfans zichzelf beschermen tegen de dreiging van cybercriminaliteit. Laten we samenwerken om een veilige en plezierige EK-ervaring te garanderen, vrij van digitale bedreigingen.
Begrippenlijst: Sleutelwoorden uitgelegd
- Phishing: Dit is een vorm van internetfraude waarbij criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers te verkrijgen door zich voor te doen als een betrouwbare bron, zoals een bank of een bekend bedrijf. Ze sturen vaak e-mails of berichten met links naar nepwebsites die er legitiem uitzien.
- Malware: Dit is kwaadaardige software die ontworpen is om computers en netwerken te beschadigen of toegang te krijgen tot gevoelige informatie. Voorbeelden van malware zijn virussen, wormen, trojaanse paarden en spyware.
- VPN (Virtual Private Network): Dit is een dienst die een veilige, versleutelde verbinding maakt tussen je computer en het internet. Dit helpt om je online activiteiten privé en veilig te houden, vooral bij het gebruik van openbare Wi-Fi-netwerken.
- QR-codes: Dit zijn tweedimensionale barcodes die, wanneer gescand met een smartphone of ander apparaat, snel toegang geven tot informatie zoals websites, contactgegevens of app-downloadlinks. Ze worden steeds vaker gebruikt in marketing en reclame.
- Quishing: Dit is een combinatie van QR-code en phishing. Het verwijst naar aanvallen waarbij criminelen valse QR-codes gebruiken om slachtoffers naar phishingwebsites te leiden of malware te verspreiden.
- Wi-Fi, Bluetooth en NFC: Dit zijn draadloze communicatietechnologieën. Wi-Fi verbindt apparaten met het internet, Bluetooth maakt verbindingen tussen apparaten mogelijk over korte afstanden (bijvoorbeeld een telefoon en een draadloze koptelefoon), en NFC (Near Field Communication) wordt gebruikt voor contactloze betalingen en gegevensoverdracht over zeer korte afstanden.
- Botnet: Dit is een netwerk van geïnfecteerde computers die door een crimineel op afstand worden bestuurd. Deze computers kunnen worden gebruikt voor verschillende illegale activiteiten, zoals het verspreiden van malware of het uitvoeren van DDoS-aanvallen (Distributed Denial of Service).
- Cybercriminaliteit: Dit is criminaliteit die wordt gepleegd met behulp van computers en internet. Dit kan variëren van hacking en phishing tot identiteitsdiefstal en het verspreiden van malware.
- Sociale mediakanalen: Dit zijn platforms zoals Facebook, Instagram, Twitter en andere waar mensen informatie delen, communiceren en content plaatsen. Criminelen kunnen deze platforms gebruiken om slachtoffers te benaderen of valse informatie te verspreiden.
- NFC (Near Field Communication): Dit is een technologie die korteafstand communicatie tussen apparaten mogelijk maakt. Het wordt vaak gebruikt voor contactloze betalingen en het uitwisselen van gegevens tussen apparaten die dicht bij elkaar zijn.