De politie gaat de komende jaren 600 miljoen euro investeren om het capaciteitsprobleem aan te pakken. Het gaat daarbij onder meer over het aanstellen van extra wijkagenten om de zichtbaarheid te vergroten. De helft van het bedrag wordt aangewend om te investeren in het verbeteren van de digitale vaardigheden van agenten en digitale bereikbaar van de politie.

Op straat en online

In de investeringsagenda -samengesteld door de politie, het Openbaar Ministerie het ministerie van Justitie en Veiligheid en regioburgemeesters- staat dat de politie minstens 600 miljoen euro tekortkomt om het capaciteitsprobleem dat bij de politie bestaat aan te pakken. Een deel van dat bedrag is gereserveerd voor de versterking van basisteams en extra specialistische recherchecapaciteit. Die zijn nodig om de verankering in de wijk te verbeteren en agenten digitaal vaardiger te maken. Van Essen zegt dat de politie bruggen moet blijven bouwen, zowel op straat als online.

Om vroegtijdig spanningen in een wijk te signaleren, is het volgens de korpschef belangrijker dan ooit om in de wijk aanwezig te zijn. “Vertrouwen in de politie zorgt voor steun en een goede informatiepositie in de wijk. Maar een politie die lokaal verankerd is, vraagt om een politie die herkenbaar en benaderbaar is.” Een diverse samenstelling van teams die een afspiegeling vormen van de wijk waarin ze werken, is volgens Van Essen onmisbaar. “Dat betekent dat je in de Utrechtse wijk Lombok, in Amsterdam-West of in de Schilderswijk in Den Haag een andere samenstelling van je politieteam moet hebben dan op bijvoorbeeld het Drentse platteland. Die lokale verankering is de kern van de politie”, vertelt Van Essen.

Criminaliteit vaker online

Criminaliteit speelt zich vandaag de dag steeds vaker online af. Daarom gaat de politie investeren in de digitale kennis van haar medewerkers. Door het vergroten van het kennisniveau van agenten en rechercheurs, is de politie beter toegerust op toekomstige digitale dreigingen en digitalisering van criminaliteit. “In een snel digitaliserende wereld moet je meebewegen. Digitaal is inmiddels het nieuwe normaal”, zo vertelt Van Essen, verwijzend naar de EncroChat-zaak waar de politie meer dan twintig miljoen versleutelde berichten afluisterde.

“Ook heeft de coronacrisis een enorme ‘boost’ gegeven aan cybercriminaliteit”, zo vervolgt de korpschef. “We hebben daarom extra geld en expertise nodig.” Hiervoor is een bedrag van 300 miljoen euro gereserveerd.

Het is niet de bedoeling dat politieagenten met hun neus de boeken induiken. Het direct toepassen van kennis tijdens het werk is volgens de korpschef een beproefde methode om het kennisniveau te vergroten. “Dit sluit goed aan bij hoe politiemedewerkers nu al vaak leren. Belangrijk is wel om dit goed te faciliteren en begeleiden. Ook moet er ruimte worden gecreëerd om praktijkervaring op te doen en daarop te reflecteren.”

Onderzoek digitale vaardigheden

De onderzoeksgroep Cybersafety van NHL Stenden Hogeschool bracht in opdracht van de korpsleiding van de politie het kennisniveau en de digitale vaardigheden van politieagenten en rechercheurs in kaart. De conclusie van het onderzoek was dat de competenties op beide vlakken tekortschieten.

Volgens de onderzoekers hebben de meeste politieagenten en rechercheurs te weinig kennis over het herkennen en veiligstellen van gegevensdragers. Hierdoor loopt men het risico dat digitale sporen worden vernietigd. Tijdens de opleiding moet er meer aandacht geschonken worden aan kennisvergaring op internet. Via internet communiceren met burgers is eveneens een aandachtspunt volgens de onderzoekers.

Bits of Freedom

Bits of Freedom concludeerde afgelopen maand dat het slecht gesteld is met de informatiesystemen en applicaties waar de politie mee werkt. Geen van de systemen voldoet volgens de belangenorganisatie aan de regels op het gebied van informatiebeveiliging en privacy. Hierdoor loopt zowel de politie als de burger enorme risico’s. Bits of Freedom eiste dat de politie hier werk van maakt en maatregelen neemt om alsnog te voldoen aan de geldende wet- en regelgeving op het gebied van informatiebeveiliging en privacy. Zo niet, dan moet de Autoriteit Persoonsgegevens ingrijpen en desnoods boetes opleggen. “Het is te gek voor woorden dat de politie hier al jaren mee wegkomt”, zo zei de belangenvereniging in november.