Politie en justitie slaagden er eerder dit jaar in om EncroChat te kraken. Daarbij maakten de opsporingsdiensten meer dan 20 miljoen berichten waarin criminele activiteiten uit de doeken worden gedaan buit. Nu blijkt dat de politie begin 2019 al infiltreerde in de beveiligde chatdienst. Daarbij wist de handhavingsinstantie de hand te leggen op foto’s, notities en financiële gegevens van de chatdienst.
Twintig miljoen vertrouwelijke berichten
Begin juli sprongen Nederlandse politie en justitie een gat in de lucht. Toen maakten de opsporings- en handhavingsinstanties bekend dat ze tussen april en juni 2020 meeluisterden met criminelen. Samen met de Franse politie slaagden de instanties erin om EncroChat te kraken. In deze korte periode verzamelden ze meer dan twintig miljoen vertrouwelijke berichten. “Het was alsof we bij de criminelen aan de vergadertafel zaten”, zo vertelde Jannine van den Berg, politiechef van de Landelijke Eenheid, destijds.
Wat de handhavingsinstanties feitelijk deden, was de berichten lezen voordat ze versleuteld werden. Zo kreeg de politie allerlei belangrijke informatie in handen en leerde ze meer over de werkwijze en het netwerk van de boeven. “Sommige berichten waren zo ontluisterend dat ze ons voorstellingsvermogen ver te boven gingen”, aldus Van den Berg.
Aanhouding verdachten zware delicten
In de daarop volgende weken arresteerde de politie honderd verdachten van zware delicten, ontmantelde ze negentien drugslaboratoria, haalde ze tientallen vuurwapens van straat en legde ze beslag op achtduizend kilo cocaïne, twaalfhonderd kilo crystal meth en bijna twintig miljoen euro aan contant geld. Ze stuitte zelfs op meerdere martelkamers op een afgelegen locatie. Andy Kraag, hoofd van de Dienst Landelijke Recherche, noemde het onderscheppen van de berichten een “gamechanger voor de opsporing”.
Twee tot drie maanden stiekem meeluisteren met criminelen heeft de politie en justitie veel waardevolle informatie opgeleverd. Nu blijkt dat de handhavingsdiensten nog meer kostbare gegevens heeft verschaft. Uit een dossierstuk, dat is ingezien door het Algemeen Dagblad, blijkt dat de Franse en Nederlandse politie en justitie in januari 2019 al waren binnengedrongen in de administratie van EncroChat.
Alles in beeld
De diensten verzamelden onder meer foto’s en notities van gebruikers. Ook hebben ze meer zicht gekregen op de eigenaren en beheerders van de beveiligde chatdienst. Volgens de krant zijn er “conversaties tussen beheerders van EncroChat” veiliggesteld, evenals “bestanden van beheerders zoals versleutelde databases en wachtwoorden”. Ook zegt de politie een overzicht te hebben met daarop geactiveerde gebruikersnamen van januari 2019 tot juni 2020.
Naast berichten, foto’s en notities heeft de politie de hand weten te leggen op de financiële administratie van EncroChat. Daarin staan de gegevens van gebruikers en wie toestellen met de beveiligde chatdienst hebben verkocht. In het dossier staat tevens dat de administratie een “overzicht van sales, zendingen en financiën” bevatte. Met deze informatie kunnen politie en justitie een beeld krijgen van de organisatie achter EncroChat en of er mogelijk geld is witgewassen.
Telefoons met EncroChat
Tot slot staat er volgens het Algemeen Dagblad in het dossier dat het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) eind 2019 erin slaagde om enkele in beslag genomen telefoons met EncroChat te kraken. Dat staat naar eigen zeggen los van het kraken van EncroChat door de Franse en Nederlandse politie en justitie.
Volgens advocaten is de paniek onder hun cliënten groot. Ze zijn bang dat ze later alsnog van hun bed gelicht worden. Rechercheurs hebben immers pas een deel van de twintig miljoen onderschepte berichten gelezen en ontcijferd (berichten worden veelal in een geheime codetaal geschreven).
Afgelopen weekend publiceerde het Algemeen Dagblad een reconstructie over het hacken van de servers van EncroChat. Daarin zegt Kraag onder meer dat de politie zich ‘als een kind in de snoepwinkel’ voelt. “Het is elke dag een feestje. Bij een groot aantal onderzoeken krijgen we nu ondersteunend en sluitend bewijs dankzij Encrochat. Dat is ongekend. Normaal moeten we in een zaak op zoek naar bewijs. Nu zoekt het bewijs naar een zaak. We worden ook bedolven onder de verzoeken van andere landen en zitten ineens serieus aan tafel bij de DEA (Drug Enforcement Administration).”
Bron: ad.nl, vpngids.nl