Op websites waar sekswerkers kunnen adverteren, staan minstens 300 advertenties waar klanten mee worden opgelicht. Achter deze advertenties gaan oplichters schuil, die via gestolen afbeeldingen mannen naar hun profiel lokken. Zodra zij een afspraak willen maken, moeten ze vooruit betalen en komt het nooit tot een ontmoeting. Dat blijkt uit onderzoek van Pointer (KRO-NCRV).

Kinky en Sexjobs

Op de grootste sites voor seksadvertenties Kinky en Sexjobs staan zo’n 9.000 advertenties online. Daarvan is bij ruim 1.200 de advertentietekst gekopieerd van een ander profiel. Ook komt het telefoonnummer voor bij andere profielen: twee zogenaamd verschillende personen in verschillende woonplaatsen zouden hetzelfde mobiele nummer hebben. Daarnaast wisselen deze verdachte profielen regelmatig van telefoonnummer.

Bij ruim 300 advertenties hebben we geconstateerd dat de afbeeldingen zijn gestolen van onder meer (wraak)pornosites, het erotische dienstenplatform Onlyfans, sekswerkers die in het buitenland werken of Instagrammers.

Een van de 300 gestolen profielfoto's die wordt gebruikt voor oplichting

Schaamte bij slachtoffers

Voor veel slachtoffers is de schaamte over de oplichting en de websites waarop het plaatsvindt groot. Hoewel zij op forums hun ervaringen delen, krijgt instanties nauwelijks meldingen of aangiften binnen. Daarnaast is het voor daders eenvoudig om een nepprofiel aan te maken en anoniem te blijven, waardoor zij er vaak mee wegkomen.

We hebben via Whatsapp met tientallen nepprofielen gechat om vast te stellen of er oplichters achter schuilgaan. Tijdens de meeste gesprekken worden we zo snel mogelijk richting een afspraak gestuurd. Via een betaalverzoek of online cadeaubon moeten we vooruit betalen voor een afspraak die er nooit komt. Zodra we melden dat de profielfoto’s zijn gestolen, worden we direct geblokkeerd.

Sekswerkers vragen bij het maken van een afspraak regelmatig om een vooruitbetaling, zodat klanten niet op het laatste moment nog afzeggen. Bij deze groep volgt uiteindelijk echter wel een afspraak, terwijl je bij de nepprofielen je geld kwijt bent en er niets voor terugkrijgt.

Whatsapp-gesprek met een van de oplichters

Deze vorm van oplichting kan tot duizenden euro’s schade leiden. Dennis neemt in september vorig jaar contact op met een sekswerker voor een afspraak. Het begint in eerste instantie met kleine betalingen, maar na ruim een maand staat de teller op 4.350 euro. Tot een afspraak is het nooit gekomen.

"Ik heb me erbij neergelegd dat dat geld nooit meer terug gaat komen", vertelt Dennis. Hij heeft toch aangifte gedaan bij de politie, omdat hij graag gerechtigheid wil. Daarvoor moest hij ook fysiek naar het politiebureau. "Dat is toch een bepaalde schaamte waar je je overheen moet zetten. Maar als ik het niet doe, dan is de kans dat er iets mee gebeurt helemaal nihil."

Toename door Corona

Sekswerker Foxxy constateert dat tijdens corona veel nepprofielen op de advertentieplatforms worden geplaatst. Sekswerkers mochten tijdens de eerste lockdown geen fysieke afspraken maken waardoor hun klanten waren aangewezen op het internet. "Mijn klanten vertrouwen de sekswerkers minder. Ze haken af, omdat ze negatieve ervaringen hebben met nepadvertenties." Dat gaat volgens Foxxy ten koste van haar inkomsten, maar ook van de veiligheid: het vertrouwen tussen klant en sekswerker is cruciaal om onveilige situaties te voorkomen.

De politie kan zonder eigen onderzoek moeilijk vaststellen of hier iets strafbaars gaande is. "Oplichting is een complex artikel vanwege de juridische elementen waaraan voldaan moet worden", legt een woordvoerder uit. "Een vals profiel is eveneens discutabel: het is voor te stellen dat je je niet onder je eigen naam bekend maakt in deze branche."

Nepprofielen worden volgens Midhold, eigenaar van Kinky en Sexjobs, direct offline gehaald. "Dat slachtoffers schaamte voelen om dit te melden, begrijpen we", verklaart een woordvoerder. "Toch willen we ze verzoeken het bij ons te melden. Onze klantenservice is goed bereikbaar en we behandelen alles uiteraard discreet en anoniem. Bij een valide melding nemen wij natuurlijk direct passende maatregelen. Zo wordt elke vorm van oplichting op onze sites die bij ons kenbaar wordt gemaakt, actief gemeld bij de politie."

Websites zoals Kinky en Sexjobs vallen onder het toezicht van de Autoriteit Consument en Markt (ACM). De woordvoerder laat weten dat er nog weinig meldingen over oplichting met seksadvertenties zijn binnengekomen. "Dat heeft zeker met het taboe rondom dit onderwerp te maken", verklaart de woordvoerder. De ACM heeft nog geen onderzoek aangekondigd.

Hoe herken je de nep advertenties?

• Nepprofielen herken je vaak aan de foto’s

Nepprofielen op websites zijn vaak te herkennen aan de profielfoto’s die erbij staan. Dat zijn zelden afbeeldingen van de oplichter, die uiteraard niet herkend wil worden bij zijn of haar praktijken. Vermoed je dat een account nep is, dan kun je dat vaak achterhalen door de foto bij Google Afbeeldingen te uploaden. Dan doe je een zogeheten ‘reverse image search’, waarbij de zoekmachine kijkt of de plaat ook op andere webpagina’s gebruikt is. Zo kun je bijvoorbeeld zien of dezelfde foto bijvoorbeeld eerder op het Instagram-account van heel iemand anders is gedeeld.

• Foto’s gemaakt door een computer

Geraffineerde criminelen gebruiken foto’s die door een computeralgoritme zijn gegenereerd. Dat zijn afbeeldingen van niet-echte mensen, die dus nooit eerder online stonden en dus ook niet zijn te verifiëren via Google Afbeeldingen.

Zulke nepfoto’s zijn soms ook te herkennen. Slimme software van bedrijven als Sensity kan dat geautomatiseerd, maar daar moet je vaak voor betalen. Zelf kun je letten op gekke onregelmatigheden zoals watervlekjes in het beeld of kapotte achtergronden. Algoritmes hebben ook moeite met brillen of asymmetrische gezichten, al is het ontbreken daarvan geen garantie: software wordt steeds slimmer. Soms kan je dus simpelweg niet zomaar zien of een foto nep is en moet je het op andere manieren achterhalen.

• Kijk ook of profielteksten eerder gebruikt zijn

Bij online profielen op sociale media staat altijd een korte biografietekst. Criminelen hergebruiken dezelfde zinnen vaak in tientallen of zelfs honderden profielen. Kopieer de tekst in een biografie en plak hem in Google tussen dubbele aanhalingstekens. Krijg je pagina’s naar andere accounts met exact dezelfde beschrijving te zien? Dan is de kans groot dat je met een oplichter te maken hebt.

• Let op verdachte situaties

Bij de hierboven besproken sekswebsites vroegen de criminelen altijd om vooraf te betalen. Dat soort verzoeken kunnen je er vaak voor waarschuwen dat je met een oplichter te maken hebt. Let online altijd op verdachte situaties waarin je wordt gevraagd geld of privégegevens te delen zonder dat je duidelijke garanties hebt.

Vraag je bovendien altijd af of iets te mooi is om waar te zijn. Zie je een designertas op Marktplaats voor de helft van de reguliere prijs? Dan is de kans groot dat hier een crimineel aan het werk is die je met een buitenkansje probeert te lokken. Aantrekkelijke vrouwen die je uit het niks op Facebook benaderen voor seks zijn ook nagenoeg nooit wat je denkt.

Op handelssites kun je altijd proberen fysiek af te spreken, of bij Marktplaats gebruikmaken van de optie om gelijk over te steken. Een crimineel zal dan snel eieren voor zijn geld kiezen en het bij je opgeven.

Bron: bd.nl, pointer.kro-ncrv.nl | Bastiaan Vroegop, Jerry Vermanen

Meer info over dating fraude 

Bekijk alle vormen en begrippen

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

Meer nieuws over dating fraude