De politie is opnieuw erin geslaagd om een aanbieder van een cryptografische versleuteldienst te kraken. Ditmaal gaat het om 'Sky ECC'. Naast Belgische opsporings- en handhavingsdiensten zouden ook Nederlandse overheidsinstanties betrokken zijn geweest bij het kraken van de dienst.

Op 200 plekken invallen

Sinds 5 uur gisteren ochtend heeft de Belgische politie op meer dan tweehonderd plekken een inval gedaan. Eric Van Duyse van het federaal parket bevestigt tegenover P-Magazine dat ‘speciale eenheden’ eerst naar binnen gingen. Daarna konden politieagenten van start gaan met de huiszoeking en het veiligstellen van bewijsmateriaal. Ongeveer 1.500 agenten namen deel aan deze actie.

De politie was op zoek naar drugsdealers en personen die helpen hun criminele activiteiten te verdoezelen, zoals informanten en mensen die het geld konden witwassen. Diverse verdachten zijn meegenomen voor verhoor. De politie zegt met de invallen ‘een zware klap’ te hebben toegediend aan de drugswereld in België.

Een bron vertelt dat de huiszoekingen uitgevoerd konden worden omdat de politie erin was geslaagd om Sky ECC te kraken. Dat is een cryptotelefoondienst die berichten tussen zender en ontvanger versleutelt die ‘onkraakbaar’ zouden zijn.

Dat laatste blijkt niet het geval. Belgische opsporings- en handhavingsdiensten zouden de communicatie tussen de leden van drugsbendes hebben weten te kraken. Het parket en de politie wisten daardoor precies wat er gaande was en kon zo de criminelen opsporen. Volgens ingewijden luisterde de politie twee jaar lang heimelijk de gesprekken af die de drugsdealers onderling voerden.

Sky ECC

P-Magazine noemt alleen Vlaamse politieagenten en opsporingsdiensten. Volgens Het Parool zijn ook Nederlandse overheidsinstanties betrokken geweest bij het kraken van Sky ECC. Het dagblad schrijft dat de cryptodienst eind vorig jaar gekraakt is. Overheidsdiensten konden ‘een tijdlang’ live meelezen met de berichten die over en weer werden gestuurd. Recente cocaïnevangsten in de haven van Antwerpen zijn naar verluidt toe te schrijven aan het kraken van de berichtendienst.

Onderzoek Argus

Op de persconferentie vertelt de politie dat ze, samen met de FIOD en opsporingsdiensten, in het hele land 75 huizen en kantoren heeft doorzocht. Daarbij zijn 73 verdachten gearresteerd. Ook nam de politie 28 vuurwapens, grote hoeveelheden harddrugs en miljoenen euro’s aan contant geld in beslag. Op basis van de informatie die via de cryptodienst is verkregen, zijn de afgelopen tijd verschillende drugslabs ontmanteld. De invallen maken onderdeel uit van een internationaal onderzoek met de naam 'Argus'.

Sinds februari van dit jaar kon de politie meekijken en lezen met de versleutelde berichten van Sky ECC. Daarbij zijn meer dan tachtig miljoen vertrouwelijke berichten onderschept, en dan hebben we het alleen nog maar over Nederland. Door de invalacties van vandaag en het onderzoek dat eraan vooraf ging, zijn volgens de politie ontvoeringen, liquidaties en schietpartijen voorkomen. Ferry van Veghel van het Openbaar Ministerie spreekt over ‘een goudmijn’ aan informatie. Hij denkt dat de komende weken en maanden (en misschien zelfs jaren) nog veel boeven aangehouden zullen worden.

EncroChat

Het is niet de eerste keer dat een cryptodienst wordt gekraakt. Vorig jaar juli maakten opsporings- en handhavingsinstanties bekend dat ze tussen april en juni meeluisterden met criminelen die EncroChat gebruikten. Onder de codenaam 26Lemont wisten de Nederlandse en Franse politie meer dan twintig miljoen vertrouwelijke berichten te onderscheppen. “Het was alsof we bij de criminelen aan de vergadertafel zaten”, zo vertelde Jannine van den Berg, politiechef van de Landelijke Eenheid, destijds.

Door berichten te lezen voordat ze versleuteld werden, kreeg de politie informatie in handen die hielp bij het identificeren van verdachten en het in kaart brengen van hun werkwijze. Agenten arresteerden in korte tijd honderd verdachten van zware delicten, ontmantelden negentien drugslaboratoria, haalden tientallen vuurwapens van straat en namen 8.000 kilo cocaïne, 1.200 kilo crystal meth en bijna twintig miljoen euro aan contact geld in beslag.

Tappen berichten

Door het afluisteren van de berichten kwam de politie de martelkamers in zeecontainers in Wouwse Plantage op het spoor. Volgens het Openbaar Ministerie zouden de kamers niet alleen gebruikt worden om mensen te gijzelen en martelen, maar ook te vermoorden.

Nadat de Nederlandse en Franse politie EncroChat wisten te kraken, verzamelden ze foto’s, aantekeningen van deelnemers, communicatie tussen de beheerders van de versleuteldienst, databases met wachtwoorden en de financiële administratie van EncroChat. “Het is elke dag een feestje. Bij een groot aantal onderzoeken krijgen we nu ondersteunend en sluitend bewijs dankzij Encrochat. Dat is ongekend. Normaal moeten we in een zaak op zoek naar bewijs. Nu zoekt het bewijs naar een zaak”, vertelde Andy Kraag, hoofd van de Dienst Landelijke Recherche, in een interview met het Algemeen Dagblad. Het onderscheppen van de berichten noemde hij ‘een gamechanger voor de opsporing’.

Sky ECC alternatief na ontmanteling EncroChat

In vergelijking met Sky ECC is EncroChat een peulenschil. Nadat EncroChat offline ging, stapten veel criminelen over naar Sky ECC. Het Openbaar Ministerie zegt dat er zo’n 11.000 accounts van Sky ECC actief zijn in Nederland. De server van deze cryptodienst is uit de lucht gehaald.