First click here and then choose your language with the Google translate bar at the top of this page ↑

Sinterklaas is weer in het land, kortingsacties als Black Friday en Cyber Monday komen eraan, en Kerstmis staat voor de deur. Het is de tijd van het jaar dat cybercriminelen hun slag proberen te slaan. Ben je van plan om bij een nieuwe, onbekende webshop wat te kopen? Check dan eerst de reviews voordat je iets bestelt.

Dat adviseert de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Samen met de Consumentenbond, het Europees Consumenten Centrum (ECC), de Fraudehelpdesk en het Landelijk Meldpunt Internetoplichting (LMIO) van de politie wil de handelswaakhond voorkomen dat er in de laatste maanden van het jaar onnodig veel slachtoffers vallen.

Helft consumenten probleem met webwinkel

Bovenstaande organisaties ontvangen in deze periode veel klachten van consumenten. Zij kopen online een product en lopen daarna tegen problemen aan. Ze krijgen hun bestelling later geleverd dan beloofd, er is iets mis met het product, ze ontvangen iets anders of krijgen in het ergste geval helemaal niets. In dat laatste geval spreken we van aankoopfraude.

Uit onderzoek van de ACM blijkt dat de helft van de consumenten het afgelopen jaar een probleem had met een webshop. Een groot deel van deze problemen is eenvoudig te voorkomen, zo stelt Edwin van Houten, directeur Consumenten bij de ACM. “Veel problemen die we zien, zijn te voorkomen als consumenten vóóraf de webshop checken. Daarom slaan we nu de handen ineen om consumenten erop te wijzen dat ze, zeker bij onbekende webshops, reviews moeten checken voordat ze bestellen. Dat kan achteraf veel gedoe schelen”, zegt de topman.

Reviews bij onbekende webshops

Ongeveer zes op de tien consumenten (59 procent) kocht het afgelopen jaar iets bij een webwinkel waar hij of zij nog nooit van had gehoord, of in het verleden eerder iets heeft gekocht. Kopers beseffen zich dat het kopen bij een onbekende webshop meer risico’s met zich meebrengt dan shoppen bij een bekende online retailer, maar gedragen zich niet anders.

Bij een gerenommeerde webwinkel kijkt 43 procent van de kopers naar reviews voordat ze iets bestellen. Bij onbekende webshops is dat met 55 procent iets hoger, maar niet veel hoger. De ACM en partners vinden dat dit percentage fors omhoog moet.

Komende tijd extra alert

“Relatief een grote groep consumenten tuint erin”, waarschuwt Tanya Wijngaarde, woordvoerster bij de Fraudehelpdesk tegenover het Algemeen Dagblad. Tussen 1 januari en 1 november van dit jaar ontving de Fraudehelpdesk van 4.276 mensen een melding over een malafide webshop. In totaal gingen 3.524 mensen de mist in. Het schadebedrag liep daarbij op tot 822.822 euro.

Afgelopen jaar kwamen er bij de Fraudehelpdesk 6.067 meldingen binnen en waren 5.039 mensen het slachtoffer van online oplichting. Het totale schadebedrag kwam onder de streep uit op 1.050.255 euro. Wijngaarde verwacht voor dit jaar ongeveer dezelfde aantallen. Ze waarschuwt consumenten om tijdens de feestdagen extra alert te zijn.

Schadebedrag nu al torenhoog

De meldingen die bij de Fraudehelpdesk binnenkomen, zijn slechts het spreekwoordelijke topje van de ijsberg. Het Landelijk Meldpunt Internetoplichting (LMIO) van de politie ontving dit jaar al 10.500 aangiften van oplichting door onbetrouwbare webshops. “Het lijkt wel alsof iedereen online bestellen heeft ontdekt, inclusief de fraudeurs. Je ziet dat malafide webshops inspelen op de vraag en behoeftes van mensen”, zo zegt Gijs van der Linden van het LMIO tegen het Algemeen Dagblad.

Het gemiddelde schadebedrag van gedupeerden bedraagt 357 euro, een verdubbeling ten opzichte van 2021. Het schadebedrag over 2022 bedraagt tot nu toe maar liefst 3.731.486 euro. “Dat is bijna één miljoen euro meer dan in 2021, terwijl de feestdagen nog voor ons liggen”, stelt Van der Linden. Dit jaar heeft de politie al 330 malafide webwinkels offline gehaald.

De ACM geeft een aantal tips wat consumenten kunnen doen om niet het slachtoffer te worden van een nepwinkel. “Het belangrijkste en makkelijkste is om vooraf te checken zijn reviews. Google het woord ‘reviews’ en de URL van de webshop en bekijk de ervaringen van anderen op meerdere reviewsites. Of check meldingen en aangiftes op de website van de politie. Met zo’n snelle check filter je de oplichters of webshops die hun zaken niet op orde hebben er bijna altijd uit”, aldus ACM-woordvoerster Saskia Bierling.

Ik ben opgelicht, wat nu?

• Doe aangifte. De kans dat de politie de daders pakt is klein. Maar alleen bij aangiften kan de politie de website uit de lucht laten halen om toekomstige oplichting te voorkomen.
• Heb je betaald via een overboeking naar een Nederlandse rekening? Dan kun je tegenwoordig de gegevens van de oplichter bij je bank opgevragen. Dan kun je tegen deze persoon een civiele procedure starten of daar in ieder geval mee dreigen. 
• Een andere creatieve oplossing om je geld terug te vragen is elke dag 1 cent overmaken met de mededeling ’Je bent een oplichter. Stort mij die € .. terug die je hebt gestolen.’ Doe dit in de taal van de fraudeur als het om een buitenlands banknummer gaat. Sommige gedupeerden melden dat dit effectief was.
• Heb je betaald met een creditcard of met Paypal? Vraag je geld dan terug te storten en doe melding van de fraude bij het betaalsysteem. Download het juiste formulier bij je creditcardmaatschapij en vul dit in.
• Houd ook je creditcardafschriften in de gaten. Soms worden de creditcardgegevens misbruikt om te webwinkelen op jouw kosten.
• Meld je ervaring met de nepshop op klachtenkompas.nl.

Bron: consumentenbond.nl, politie.nl, ad.nl, acm.nl, vpngids.nl

Meer info over malafide websites

Meer malafide websites nieuws