De politie en het Openbaar Ministerie zijn al ruim een jaar bezig met het complexe cybercrime-onderzoek en hielden in die periode drie verdachten aan (in Culemborg, Groningen en Heerlen). Op hun computers en telefoons stonden enorme hoeveelheden persoonsgegevens en beeldmateriaal van vrouwen. Bij twee andere verdachten nam de politie de afgelopen tijd digitale gegevens in beslag.

De zaak kwam in maart 2017 aan het rollen toen een jonge vrouw ontdekte dat beeldmateriaal uit haar cloud – een externe opslagplek voor digitale gegevens – was gestolen en op internet geplaatst. De vrouw deed aangifte. Onderzoek door het cybercrimeteam van de Amsterdamse politie leidde naar een 31-jarige man uit Culemborg. Hij werd aangehouden op verdenking van computervredebreuk en het verspreiden van naaktfoto’s van de vrouw.

De computer en telefoon van de verdachte bleken grote hoeveelheden beeldmateriaal te bevatten van het slachtoffer en vele andere vrouwen. Het onderzoek leidde het cybercrimeteam ook naar een 35-jarige man uit Groningen, die eveneens beschikte over een grote hoeveelheid beeldmateriaal van vrouwen.

De twee verdachten onderhielden contact met een derde, onbekende persoon. Het Limburgse cybercrimeteam wist hem te identificeren als een 28-jarige man uit Heerlen, die in januari werd aangehouden. De verdachte had op zijn computer een zogenoemde cryptocontainer met daarin beeldmateriaal van vele honderden Nederlandse vrouwen.

Later kwamen ook een 19-jarige man uit de omgeving van Terneuzen en een 26-jarige man uit Geleen bij de politie in beeld als verdachten. Bij hen is vooralsnog alleen beslag gelegd op data.

De data van de man uit Geleen moeten nog worden onderzocht. De vier andere verdachten beschikten over persoonsgegevens van een groot aantal vrouwen op wie zij het hadden gemunt. Bij honderden wisten de verdachten toegang te krijgen tot e-mailboxen, sociale media-accounts en digitale opslagplekken zoals clouds. Deze waren niet goed beveiligd en daardoor relatief eenvoudig te hacken. Van enkele honderden vrouwen wisten de verdachten seksueel getint beeldmateriaal buit te maken, zonder dat de slachtoffers dat in de gaten hadden.

De verdachten kenden elkaar via een online forum, Anon-ib, waar zij elkaar en andere bezoekers om hulp vroegen bij het bemachtigen van beelden van specifieke meisjes. Zodra het eerste contact was gelegd, trokken bezoekers van het forum zich in kleinere groepjes terug op meer verborgen plekken van het web, zoals besloten groepen. Daar deelden zij gestolen beeldmateriaal met elkaar.

Het forum dat vandaag offline is gehaald, werd ook genoemd in het RTL Nieuws van 12 april. Via het forum wist RTL toegang te krijgen tot een cloud op een Nieuw Zeelandse server en ontdekte daar een grote hoeveelheid afbeeldingen en video’s van meisjes en jonge vrouwen. De Belgische politie is in het bezit van de beelden en zal deze delen met de Nederlandse politie. 

Cybercrime teams van de politie doen de komende tijd uitvoerig onderzoek op de vandaag in beslag genomen server en naar de beelden die door de Belgische politie worden aangeleverd. Rechercheurs gaan op zoek naar extra bewijsmateriaal tegen de vijf verdachten in het onderzoek en tegen mogelijke nieuwe verdachten. Het onderzoek moet ook aantonen in hoeverre gestolen beeldmateriaal is verspreid. Dit is een enorme klus die maanden kan duren.

Zodra het onderzoek is afgerond, informeert de politie alle vrouwen van wie zij de identiteit kent persoonlijk. Het gaat niet alleen om vrouwen van wie beeldmateriaal is gestolen en mogelijk verspreid, maar ook om personen die op een andere manier in het onderzoek naar voren komen, bijvoorbeeld omdat hun persoonsgegevens bij de verdachten zijn aangetroffen. 

Vrouwen die het slachtoffer zijn van computervredebreuk of van wie daadwerkelijk beelden zijn gestolen en verspreid, kunnen dan ook aangifte doen. De politie kan tevens doorverwijzen naar hulpverleningsinstanties.

Omdat de politie en het Openbaar Ministerie niet accepteert dat criminelen in het digitale domein straffeloos hun gang kunnen gaan, beschikt elke eenheid over een cybercrimeteam. Behalve het opsporen van verdachten, probeert de politie cybercrime ook terug te dringen door preventie en verstoring, zoals het offline halen van forums. Kijk hier voor meer informatie over de aanpak van cybercrime door de Nederlandse politie en hier voor antwoorden op de meest gestelde vragen over naaktfoto’s en naaktfilmpjes.

Op woensdag 2 mei tussen 19.00 en 21.00 uur kunnen jongeren via vraaghetdepolitie.nl over dit onderwerp chatten met zeden- en cyberrechercheurs. Tijdens de chat krijgen jongeren persoonlijk antwoord op vragen over hun (online) veiligheid en/of hulp bij het oplossen van problemen. Ook als zij vragen of zorgen hebben die betrekking hebben op het politieonderzoek en/of offline-gehaalde forum, kunnen zij die stellen.